Je bent moe. Niet zomaar moe, maar het soort moe dat niet weggaat na een nacht goed slapen. Je hebt tintelingen in je handen en je humeur is wisselvallig. Klinkt bekend? Dan zou het zomaar kunnen dat je een tekort hebt aan vitamine B12.
Vitamine B12, ook wel cobalamine genoemd, is een wateroplosbare vitamine. Waarschijnlijk zegt dit je niet zoveel, maar deze vitamine speelt een cruciale rol in je lichaam. Het is belangrijk voor de aanmaak van rode bloedcellen en die zijn weer verantwoordelijk voor het vervoeren van zuurstof in je bloed. Je kunt dus niet zonder deze vitamine, maar het lastige is dat je lichaam het niet zelf kan aanmaken. Je moet het dus uit je voeding halen.
Dagelijks hebben we ongeveer 2,8 microgram B12 nodig (3,3 gram als je zwanger bent), maar van nature komt het alleen voor in dierlijke producten. Denk aan vlees, vis, eieren en zuivel. 2,8 microgram klinkt als weinig, maar niet alle dierlijke producten bevatten evenveel B12. Een stukje zalm is er rijk aan. In 100 gram zit 4 microgram. In één ei daarentegen zit maar 0,8 microgram en in een schaaltje yoghurt zit maar 0,6 microgram. Als je plantaardig eet, wordt het dus helemaal lastig om voldoende B12 binnen te krijgen (maar daar komen we later op terug).
We noemden net al dat vitamine B12 helpt bij de aanmaak van rode bloedcellen. Daar houdt de rol van deze vitamine voor je lichaam alleen niet op. Het zorgt er ook voor dat je zenuwstelsel goed functioneert (hallo, scherpe geest en fijne motoriek!), en het ondersteunt je metabolisme en energieproductie.
Elke dag moet je dus ongeveer 2,8 microgram B12 binnenkrijgen, maar maak je geen zorgen. Als het een dag niet lukt, is een tekort niet meteen opgelopen. Een tekort ontwikkelen duurt vaak wel een paar maanden of soms zelfs jaren. Een tekort kan ontstaan wanneer je geen dierlijke producten eet en geen supplementen gebruikt. Het komt ook voor bij mensen die maag- of darmproblemen hebben. De vitamine B12 wordt dan niet goed opgenomen door het lichaam. Dit kan het geval zijn bij mensen met coeliakie of de ziekte van Crohn.
Ook ouderdom kan een rol spelen. Naarmate je ouder wordt, neemt je lichaam de vitamine minder goed op. Daarnaast kunnen bepaalde medicijnen de opname van B12 ook verminderen.
Een vitamine B12-tekort kan ervoor zorgen dat je een vorm van bloedarmoede krijgt. Van bloedarmoede weten we allemaal dat het kan leiden tot moeheid, maar dat is niet het enige symptoom. Ook de volgende tekenen kunnen erop wijzen dat je een vitamine B12-tekort hebt:
Dus, B12 komt van nature alleen voor in dierlijke producten. Veganisten eten dit helemaal niet en vegetariërs eten geen vlees of vis. Zij lopen dus een grotere kans op een tekort. Zij moeten er daarom voor zorgen dat ze op een andere manier voldoende B12 binnenkrijgen. Gelukkig zijn veel vleesvervangers of melkalternatieven vandaag de dag verrijkt met B12. Het advies voor vegetariërs en veganisten luidt dan ook om voldoende van deze producten te eten. Al kan het soms nodig zijn om vitamine B12-supplementen te slikken.
Veel mensen hebben geen vitamine B12-supplementen nodig als ze dierlijke producten eten en een gevarieerd dieet volgen. Voor vegetariërs en veganisten kan het daarentegen wel verstandig zijn om supplementen te slikken, zeker als ze weinig producten eten die verrijkt zijn met de vitamine.
Ook is het verstandig om als vegetariër of veganist sowieso een keer in de zoveel tijd je bloed te laten testen. Een dokter kan dan checken of je voldoende vitamine B12 binnenkrijgt. Overigens is het ook voor personen met symptomen aan te raden om de huisarts te raadplegen als ze vermoeden dat ze een B12-tekort hebben.
Liefs, Sabine
Beeld: Shutterstock